De straten van de Zeeheldenbuurt kregen hun naam vanaf 1878. Ze werden vernoemd naar mannen die in de 16e en 17e eeuw een rol speelden in de zeevaart. Het was in de 19e eeuw gebruikelijk om straten te vernoemen naar grote namen uit het verleden. Dat paste bij het nationale zelfbeeld uit die tijd. Het geromantiseerde beeld van ‘helden’ die de wereld over gingen om te ‘ontdekken’, te handelen en te vechten was daar goed voor te gebruiken.

Tot slaaf gemaakten te werk gesteld bij Fort Batavia (Jakarta, Indonesië).

Het Kasteel te Batavia, Dirk Langendijk, naar Hendrik Kobell, 1780.

Rijksmuseum, Amsterdam.

Waarschijnlijk zijn Willem Barentsz en Jacob van Heemskerk de bekendste namen. Het verhaal van hun mislukte expeditie naar Azië en hun barre overwintering op Nova Zembla sprak sterk tot de verbeelding. Mannen als Abel Tasman en Jacob Roggeveen werden op zogeheten expeditie gestuurd om een nieuw werelddeel te vinden. Maar de ‘ontdekte’ gebieden werden vaak al lang bewoond. Europese landen namen de gebieden in bezit en dwongen de oorspronkelijke bewoners in een koloniaal systeem.

Cornelis de Houtman was de eerste Nederlander die op het Indonesische eiland Java aankwam, in 1596. Tot die tijd kenden alleen de Portugezen de vaarroutes naar Azië. Zijn expeditie werd beroemd als ‘de Eerste Schipvaart’. Minder bekend is dat daarbij onder zijn bemanningsleden én de Indonesische bewoners veel doden vielen.

In 1602 werd de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) opgericht en hiermee begon de Nederlandse koloniale uitbreiding in Azië. De hoofdstad Batavia werd gesticht op de plek van de Javaanse stad Jayakarta, die door de Nederlanders was veroverd en vernietigd. Vanuit Batavia bestuurde de VOC haar handelsroutes in het gebied. De VOC, en later ook de in 1621 opgerichte West-Indische Compagnie (WIC), gebruikten geweld om hun belangen te verdedigen. Daarnaast was slavernij een wezenlijk onderdeel van het koloniale systeem.

Download hier een PDF-versie van deze plattegrond.

Podcast

De podcast Westcast bestaat uit drie afleveringen rondom de Admiralen-, Chassé- en Zeeheldenbuurt.

Dit drieluik geeft Amsterdammers een vollediger beeld van de vernoemingen van Amsterdamse straatnamen en de verhalen die daarachter zitten. De makers gaan in gesprek met bewoners en experts over het koloniaal verleden en de doorwerking daarvan in het heden. Elke aflevering wordt afgesloten met een spoken word gebaseerd op de gesprekken.

Luister de podcast hier of via de bekende podcastkanalen.

QR-wandelroute

Per buurt is een wandeling langs QR-codes uitgezet. De QR-codes zijn gelinkt aan een audiofragment waarin context wordt geboden met betrekking tot de persoon naar wie de straat is vernoemd.

Luister hier de audiofragmenten over de verschillende straatnamen.

Staat je straatnaam er niet bij? Klik hier voor meer informatie over de straatnamen in de Zeeheldenbuurt.

Op www.amsterdam.nl/straatnamen vindt u

informatie over alle straatnamen in de stad.

PODCASTS ZEEHELDEN